Việt Nam còn nhiều thách thức đã và đang tồn tại gây trở ngại rất lớn cho công tác bình đẳng giới, mà ở đây Định kiến giới (là nhận thức, thái độ và đánh giá thiên lệch, tiêu cực về đặc điểm, vị trí, vai trò và năng lực của nam hoặc nữ), xảy ra dưới nhiều hình thức như vai trò chăm sóc của phụ nữ hay tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh đang ngày càng gia tăng với xu hướng trọng nam khinh nữ vẫn còn tồn tại khá phổ biến ở trong gia đình và một bộ phận dân cư trong xã hội. Tỷ số giới tính khi sinh có thể coi là một trong các chỉ số để đo vị thế của phụ nữ ở khía cạnh bất bình đẳng giới, tỷ số này càng cao thì càng nhận thấy đây là hậu quả của tư tưởng thích con trai hơn con gái và phá thai có sự lựa chọn giới tính (theo tài liệu tập huấn công tác BĐG – Chuyên đề: Mất cân bằng giới tính khi sinh trong mối quan hệ giới, BĐG ở Việt Nam).

Khánh Hòa cũng không ngoại lệ, trong tài liệu tập huấn công tác bình đẳng giới và vì sự tiến bộ của phụ nữ Ngành Y tế năm 2019 - “Kế hoạch hành động về bình đẳng giới tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2017-2020” của UBND tỉnh Khánh Hòa đã chỉ ra: Một số cấp ủy, tổ chức đảng, các cơ quan, đơn vị chưa thật sự quan tâm đến công tác cán bộ nữ nên cán bộ nữ kế cận còn thiếu và yếu. Tỷ lệ cán bộ nữ tham gia lãnh đạo, quản lý còn thấp. Chưa có chính sách cụ thể khuyến khích nữ phát triển năng lực trên các lĩnh vực. Tình trạng bất bình đẳng giới vẫn còn tồn tại dưới nhiều hình thức khác nhau. Trong gia đình, cuộc sống của trẻ em gái và phụ nữ vẫn còn bị phân biệt đối xử, nhiều gia đình vẫn còn trọng nam khinh nữ. Tình trạng bạo lực trên cơ sở giới nhất là bạo lực gia đình vẫn còn tồn tại dưới nhiều hình thức mà phần lớn nạn nhân là người phụ nữ và trẻ em gái.

Chính vì thế công tác bình đẳng giới là một trong những yếu tố cơ bản để nâng cao chất lượng cuộc sống của từng người, từng gia đình và toàn xã hội.

Từ Công ước của Liên hợp quốc về xóa bỏ các hình thức phân biệt đối xử chống lại phụ nữ, lồng ghép bình đẳng giới trong việc xây dựng và thực thi pháp luật,Việt Nam đã xây dựng và ban hành các văn bản pháp quy thể hiện nguyên tắc về bình đẳng giới, không phân biệt đối xử theo quy định của Luật Bình đẳng giới 2006, Luật phòng chống bạo lực gia đình.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng ban hành Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2011-2020 với mục tiêu nâng cao nhận thức, thu hẹp khoảng cách về giới và nâng cao vị thế của phụ nữ. Mục tiêu bình đẳng nam nữ và nâng cao vị thế cho phụ nữ, một trong 3 mục tiêu thiên niên kỷ (MDG 2013), được Việt Nam hoàn thành trước thời hạn năm 2015, đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia xóa bỏ khoảng cách giới nhanh nhất trong vòng 20 năm qua.

Cùng với những thành tựu trên, được sự quan tâm chỉ đạo của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh và sự nỗ lực các cấp, các ngành, công tác bình đẳng giới và vì sự tiến bộ của phụ nữ tỉnh Khánh Hòa được cải thiện đáng kể, đặc biệt là trong lĩnh vực lao động – việc làm, giáo dục – đào tạo, chăm sóc sức khỏe, tăng cường sự tham gia của phụ nữ vào các vị trí lãnh đạo, quản lý,… Phần lớn các chỉ tiêu của kế hoạch hành động về bình đẳng giới tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2011-2015 đều đạt và vượt kế hoạch. Qua đó, đã tác động tích cực tới việc nâng cao vị thế của phụ nữ, có sự chuyển biến trong nhận thức và ý thức trách nhiệm của người dân về bình đẳng giới và vì sự tiến bộ của phụ nữ, làm cho mọi người hiểu và chia sẻ những khó khăn của người phụ nữ và cùng cộng tác giúp đỡ phụ nữ trên mọi lĩnh vực.

Tuy nhiên trên thực tế, thời gian làm việc của phụ nữ trong gia đình thường dài hơn nam giới, nam giới vẫn được coi là trụ cột gia đình, có quyền quyết định các vấn đề lớn và là người đại diện ngoài cộng đồng. Còn các công việc nội trợ, chăm sóc các thành viên trong gia đình thường được coi là “thiên chức” của phụ nữ. Tư tưởng này hằn sâu đến mức, đến nay vẫn không ít phụ nữ tin rằng họ nên học vừa thôi, không nên vượt mặt chồng.

Nguyên nhân trên do một bộ phận xã hội hiểu không đúng về bình đẳng giới, còn quan niệm cho rằng bình đẳng giới là trách nhiệm của Ban vì sự tiến bộ của phụ nữ và của Hội phụ nữ Việt Nam, là sự hoán đổi vai trò, vị trí của phụ nữ sang nam giới và ngược lại hay là tỷ lệ 50:50 trong mọi lĩnh vực. Trước hết, cần hiểu rõ bình đẳng giới là tạo cơ hội như nhau cho nam giới và nữ giới ngay từ giai đoạn còn là trẻ em, tạo điều kiện cho phụ nữ bù đắp những khoảng trống, những bất lợi do đặc điểm giới tính và quan niệm truyền thống về vai trò của phụ nữ trong thực tế (Bà Hà Thị Quỳnh Anh, Chuyên gia về giới và nhân quyền của Quỹ dân số Liên hợp quốc (UNFPA) phát biểu tại lớp tập huấn “Truyền thông đúng về Bình đẳng giới tránh định kiến giới góp phần thúc đẩy bình đẳng giới tại Việt Nam”).

Và những rào cản đến từ các khía cạnh văn hóa, xã hội, đặc biệt về tâm lý, văn hóa truyền thống, nền tảng gia đình do phụ nữ tạo ra. Có nhiều giải thích khác nhau cho hiện tượng này, một trong số đó là tại mỗi gia đình, trẻ em gái được giáo dục khắt khe hơn trẻ em nam về việc tuân thủ các chuẩn mực xã hội. Những người mẹ thường giáo dục con gái mình phải đảm đang, biết nấu ăn, chăm sóc chồng con, hy sinh vì chồng vì con, nghe lời chồng và chịu nhịn khi “cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt”.

Theo PGS.TS Hoàng Bá Thịnh, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Giới, dân số, môi trường và các vấn đề xã hội (Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn), người đã tham gia nghiên cứu về vấn đề bình đẳng giới trong giáo dục nhiều năm chia sẻ: “Một đứa trẻ từ nhỏ đã được dạy rằng, đàn ông sinh ra là để lo việc lớn, việc nội trợ nhỏ nhặt, tầm thường, rửa bát, nấu cơm, là việc của người phụ nữ. Nếp nghĩ ấy sẽ ngấm sâu vào tiềm thức trong suốt cả quá trình nó lớn lên. Tư tưởng này sẽ tác động mạnh đến não của các em, theo thời gian nó trở thành định kiến một cách rất tự nhiên. Từ sách vở, việc áp dụng định kiến đó vào thực tế cuộc sống của các em cũng sẽ tự nhiên như thế”.

Từ các chia sẻ trên, chúng ta thấy rằng: “Chiến lược tuyên truyền và giáo dục nâng cao nhận thức về giới và bình đẳng giới, nhất thiết phải có sự phối hợp đồng bộ giữa gia đình và toàn thể các ban ngành trên mọi lĩnh vực xã hội”. Các bậc cha mẹ cần thức tỉnh và thay đổi lối mòn trong suy nghĩ, tránh phân biệt đối xử và tạo cơ hội cho cả bé trai và bé gái phát huy hết năng lực, năng khiếu của mình. Công tác giáo dục về giới, cũng cần phải được tăng cường đẩy mạnh trong nội dung đào tạo, đối với các đối tượng thanh thiếu niên ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, giúp các em có sự hiểu biết, ý thức và trách nhiệm về giới trong việc xây dựng cuộc sống gia đình sau này. Và hi vọng, sẽ ngày càng có nhiều hơn nữa những người đàn ông biết san sẻ việc nhà, chung sức dạy dỗ con cái để những người phụ nữ trong gia đình có cơ hội học tập và chăm sóc bản thân, theo đuổi được những ước mơ, hoài bão trong cuộc sống.

Từ kết quả thực hiện Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2011-2015 trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa và trên tình hình thực tế, Ủy ban nhân dân tỉnh xây dựng Kế hoạch hành động về bình đẳng giới tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2017-2020.

Hiện tại, Công đoàn cơ sở Trung tâm PHCN-GDTE khuyết tật Khánh Hòa có 41 công đoàn viên, trong đó 16 đoàn viên là nam, còn lại 25 đoàn viên là nữ. Là đơn vị có tỉ lệ nữ giới cao nên mọi hoạt động, thậm chí công tác quản lý các phòng ban đều có sự đóng góp đáng kể của chị em phụ nữ Trung tâm. Tập thể cán bộ, người lao động của Trung tâm luôn đoàn kết, sáng tạo, thể hiện tinh thần tập thể và giúp đỡ nhau, nhất là đối các công đoàn viên nữ để họ vừa hoàn thành tốt công việc của mình.

Tập thể cán bộ nữ của Trung tâm hy vọng rằng sẽ luôn có sự sẻ chia, cảm thông và hỗ trợ hơn nữa từ các anh nam trong đơn vị để chúng tôi vừa hoàn thành tốt công việc ở cơ quan, vừa thực hiện thiên chức người vợ, người mẹ ở gia đình.

Bên cạnh đó, nữ đoàn viên công đoàn Trung tâm mong muốn sẽ được khám sức khỏe sinh sản, khám phụ khoa hằng năm ngoài việc khám định kỳ.

Ngoài ra, TTKT là đơn vị sự nghiệp đặc thù trong chăm sóc sức khỏe và giáo dục trẻ khuyết tật, chúng tôi mong muốn tất cả các thầy cô giáo cùng toàn thể cán bộ CNVCLĐ luôn đủ tâm, trí, lực để ngày càng cống hiến nhiều hơn nữa vì các em học sinh thân yêu đang học tại Trung tâm nói riêng và trẻ khuyết tật nói chung.

Hưởng ứng Tháng hành động vì bình đẳng giới và phòng, chống bạo lực trên cơ sở giới năm 2019 với chủ đề “Chấm dứt bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em”. Ngoài ra, chúng ta còn có các nội dung như sau:

1. Hưởng ứng Tháng hành động vì bình đẳng giới và phòng, chống bạo lực trên cơ sở giới năm 2019.

2. Hưởng ứng ngày quốc tế xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ 25/11/2019.

3. Bình đẳng giới là chìa khoá để chấm dứt bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em.

4. Chủ động phòng ngừa và ứng phó với bạo lực, xâm hại tình dục đối với phụ nữ và trẻ em.

5. Chấm dứt bạo lực, vun đắp yêu thương.

6. Chấm dứt bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em.

7. Hãy hành động, đó có thể là người thân của bạn.

8. Hãy tố cáo hành vi bạo lực, xâm hại tình dục phụ nữ và trẻ em.

9. Hãy hành động vì cộng đồng an toàn, bình đẳng, không bạo lực, xâm hại tình dục.

10. Hãy hành động để chấm dứt xâm hại tình dục phụ nữ và trẻ em.

11. Im lặng không phải là cách để bảo vệ bản thân và nạn nhân bị xâm hại.

12. Xâm hại tình dục phụ nữ và trẻ em là tội ác nghiêm trọng.

13. Quấy rối tình dục tại nơi làm việc cản trở sự tham gia của phụ nữ trong lao động.

14. Hãy tố cáo khi bị quấy rối tình dục.

15. Pháp luật nghiêm trị mọi hành vi bạo lực, xâm hại, quấy rối tình dục đối với với phụ nữ và trẻ em.

16. Hãy lên tiếng khi bị bạo lực. Mọi người sẽ giúp bạn!

Nguồn tham khảo:

-         Bài viết: “Việt Nam đạt thành tựu cao về bình đẳng giới” trang điện tử VOV5.vn.

-         Bài viết: “Việt Nam đang tụt hạng trên bảng xếp hạng về khoảng cách giới” tác giả P.Thảo trên trang điện tử dantri.com.vn